Yazarın Köşe Yazıları
ABD Gümrüklerinde Elektronik Cihaz Aramaları
Amerika Birleşik Devletleri’ne giriş yapan yolcular—ister kara sınır kapılarından ister havalimanlarından olsun—ABD Gümrük ve Sınır Koruma (CBP) yetkililerinin elektronik cihazları inceleyebileceğini bilmelidir. Bu, yolcunun yanında bulunan cep telefonları, tabletler, dizüstü bilgisayarlar ve diğer dijital ekipmanların fiziksel olarak aranmasını kapsar. CBP ayrıca yolcunun sosyal medya hesaplarını ve diğer çevrimiçi etkinliklerini de inceleyebilir.
CBP memurları, vize statüsünden bağımsız olarak yolcuları sorgulama, eşyalarını inceleme ve ülkeye giriş uygunluğunu değerlendirme konusunda geniş takdir yetkisine sahiptir. Memurlar, yolculardan telefon veya dizüstü bilgisayarlarının kilidini açmalarını ve şifrelerini paylaşmalarını isteyebilir. ABD vatandaşları ve yasal daimi oturum sahipleri genellikle bu talepleri reddetme hakkına sahiptir (bu gecikmelere veya cihazın el konulmasına neden olabilir); ancak vize sahipleri aynı korumalardan yararlanamaz ve iş birliği yapmamaları durumunda ülkeye girişleri reddedilebilir.
Cihazınıza el konulursa, memurun adını, rozet numarasını ve bağlı olduğu kurumu kibarca isteyin ve bir makbuz talep edin ya da ilgili kuruma başvurarak bunu alın.
Yanınızda göçmenlik avukatınızın ve güvendiğiniz bir yerel arkadaşınızın veya aile üyenizin iletişim bilgilerini bulundurun. İkincil sorguya yönlendirileceğiniz izlenimi oluşursa, telefonunuza el konulmadan önce kısa bir mesaj göndermeyi düşünebilirsiniz. Girişi reddedilen yolcular her zaman hemen geri gönderilmez. Bazı durumlarda, kişiler birkaç gün hatta daha uzun süre gözaltında tutulabilir. İkincil sorguya yönlendirilirseniz ve ihtiyaç duyarsanız tercüman talep edebilirsiniz. Bu tür görüşmeler genellikle kaydedilir ve yazıya dökülür.
Cihazlarınızı tam disk şifreleme ve güçlü harf-rakam kombinasyonlu şifrelerle koruyun. Face ID veya parmak izi gibi biyometrik giriş yöntemlerini devre dışı bırakın; zira bu tür veriler bazen sizin rızanız olmadan da cihazınızı açmak için kullanılabilir. İş seyahati yapanlar, dizüstü bilgisayarlarını yanlarında getirmemeyi ve varış yerinde temiz ya da geçici cihazlar kullanmayı düşünebilirler.
Seyahatten önce hassas verilerinizi buluta yedekleyin ve cihazlarınızdan tamamen silin—“son silinenler” klasörü dahil. CBP memurları, cihaz uçak modunda olsa dahi önbelleğe alınmış içeriklere erişebilir. Bu, yalnızca gizliliğinizi korumakla kalmaz, aynı zamanda cihazınıza el konulursa önemli verilerin kaybolmamasını da sağlar.
Son olarak, sınır kapısına ulaşmadan önce cihazlarınızı kapatın. Böylece cihazın açılması için parola veya biyometrik giriş zorunlu hale gelir.
Kamusal Alanda ICE Tarafından Durdurulursanız Haklarınızı Bilin
Trump yönetiminin uygulamaya koyduğu sert göçmenlik politikalarının ardından, Amerika’daki göçmen topluluklarında derin ve kalıcı bir endişe oluştu. Bu ortamda, Göçmenlik ve Gümrük Muhafaza (ICE) görevlileri tarafından durdurulduğunuzda sahip olduğunuz hakları bilmek çok önemlidir.
Amerika Birleşik Devletleri’nde yaşıyor olmak—göçmenlik durumunuz ne olursa olsun—belirli anayasal haklarla korunmanız anlamına gelir. Bu durum, belgesi olmayan göçmenler için de geçerlidir. Eğer bir kamuya açık alanda—örneğin sokakta, bir parkta ya da evinizin dışında—ICE görevlileri tarafından durdurulursanız, sakin kalmak ve yasaların size tanıdığı hakları bilmek kritik önemdedir. Her şeyden önce, kaçmayın. Panik yapmak ya da olay yerinden kaçmak durumu daha da kötüleştirebilir. Görevliye, “Tutuklanıyor muyum, yoksa alıkonuluyor muyum?” diye sorma hakkınız vardır. Eğer görevli sizi tutuklamadığını söylüyorsa, “O hâlde gidebilir miyim?” diye sorabilirsiniz. Eğer “evet” derse, sakin bir şekilde oradan uzaklaşın. Eğer “alıkonuluyorsunuz” derse, yerinizde kalmanız gerekir, ancak bu durumda da yasal haklarınızı korumaya devam edersiniz.
Susma hakkınız vardır. Nerede doğduğunuz, ABD’ye nasıl giriş yaptığınız veya göçmenlik durumunuz hakkında sorulan soruları yanıtlamak zorunda değilsiniz. “Konuşmamayı tercih ediyorum” diyebilirsiniz. İngilizce bilmiyorsanız, hangi dili konuştuğunuzu belirtme hakkınız vardır.
ICE görevlilerinin sizden göçmenlik belgelerinizi göstermeyi talep etmesi için belirli bir yasal dayanaklarının olması gerekir. Kimliğinizi göstermek zorunda değilsiniz, özellikle de bu belge milliyetinizi açıkça gösteriyorsa. Ancak yalan söylemekten veya sahte belge sunmaktan kesinlikle kaçının. ABD vatandaşı olmadığınız hâlde “vatandaşım” demek gibi yanlış beyanlar ciddi yasal sonuçlara yol açabilir.
Ayrıca, makul olmayan aramalara karşı da yasal koruma altındasınız. ICE görevlileri, siz açıkça izin vermediğiniz sürece üzerinizi veya eşyalarınızı arayamaz. Silah taşıdığınızdan şüphelenmeleri hâlinde yalnızca dış kıyafetleriniz üzerinden bir üst araması yapabilirler. Size arama için onay isteğinde bulunurlarsa, “Aramaya izin vermiyorum” diyerek açıkça reddedebilirsiniz. Eğer yine de sizi ararlarsa, fiziksel direnç göstermeyin, ama yaşananları mümkün olan en kısa sürede not edin.
Eğer gözaltına alınacak olursanız, bir avukatla konuşma hakkınız vardır. Her zaman “Bir avukatla görüşmek istiyorum” deme hakkınız bulunur. Zaten bir avukatınız varsa, bunu belgeyle gösterebilirsiniz. Yoksa, ICE görevlilerinden ücretsiz ya da düşük ücretli avukat listesi isteyebilirsiniz. Ayrıca kendi ülkenizin konsolosluğuyla iletişime geçme hakkınız vardır ve siz talep ederseniz ICE konsolosluğa bilgi vermek zorundadır.
Hiçbir koşulda avukatla konuşmadan belge imzalamayın. ICE görevlileri size haklarınızdan feragat ettiğinizi veya gönüllü olarak sınır dışı edilmeyi kabul ettiğinizi belirten belgeler imzalatmak isteyebilir. Ne imzaladığınızı tam anlamadan atacağınız bir imza, geri dönüşü olmayan sonuçlara, hatta deportasyona (sınır dışı edilmeye) yol açabilir.
ICE ile karşılaşmanız sırasında haklarınızın ihlal edildiğini düşünüyorsanız, yaşananları olduğu gibi yazılı olarak not edin. İsimler, rozet numaraları, söylenen sözler ve yapılan işlemler dâhil tüm detayları kaydedin. Eğer olaya tanıklık eden başka kişiler varsa, onlardan da aynı şekilde not tutmalarını isteyin. Olayı bir avukata veya güvenilir bir göçmen hakları organizasyonuna bildirebilirsiniz.
Unutmayın: Haklarınızı bilmek ve uygulamak ICE’nin her zaman bu haklara saygı göstereceği anlamına gelmese de kendinizi ve çevrenizdekileri korumanın en güçlü yoludur. Bilinç ve hazırlık her zaman bir adımdır.
