Business Divorce: Ortaklıkta Yol Ayrımı

Değerli Türkses Okurları,

Bir iş kurarken ortak bulmak, çoğu girişimci için güven verici bir başlangıçtır. Kimi zaman aile üyeleri, kimi zaman dostlar ya da uzun yıllar aynı hayali paylaşan iş arkadaşları, güçlerini birleştirir. O ilk günlerde herkesin gözü ileride, hedefler ortaktır. Fakat hayatın akışı içinde her şey değişebilir. Fikir ayrılıkları büyür, beklentiler farklılaşır ve bir gün gelir ki, aynı masada oturmak bile zorlaşır. İşte bu noktada karşımıza çıkan kavram, “business divorce”, yani iş ortaklığında ayrılıktır.

Business divorce, aslında işin duygusal boyutuyla birlikte hukuki ve mali bir süreci ifade eder. Ortaklardan biri büyümek isterken diğeri riski göze alamaz. Kimi zaman kar dağılımı konusunda anlaşmazlık çıkar, kimi zaman yönetim tarzı üzerinden kavgalar yaşanır. Daha da karmaşık olanı, aile işletmelerinde iş dünyasındaki çatışmaların aile içi ilişkilere de yansımasıdır.

Bu ayrılığın en çetin tarafı, şirketin değerini belirlemektir. “Bu şirket ne kadar eder?” sorusunun yanıtı, kullanılan yönteme göre değişir. Eğer baştan bir “buy-sell” anlaşması yapılmışsa süreç daha hızlı ilerler. Bu anlaşmalar, tıpkı evliliklerdeki prenup sözleşmeleri gibi, ayrılık anında hangi yolun izleneceğini gösterir. Ancak birçok işletme, işin heyecanına kapılarak böyle önlemleri baştan almaz ve işler çıkmaza girer.

Ortaklıkta ayrılık sadece para meselesi değildir. Ortaklar birbirine sadakat ve dürüstlük borçludur. Şirketi kişisel çıkar için kullanmak ya da rakip bir girişime yönelmek, güveni sarsar ve davaları beraberinde getirir. Bazı durumlarda çatışmalar öyle büyür ki, mahkemeler devreye girer ve şirketin tamamen feshedilmesine karar verir.

Bununla birlikte, her business divorce mahkemeye taşınmak zorunda değildir. Bazen taraflar masaya oturur, biri diğerinin hissesini satın alır, bazen arabulucu ya da hakem devreye girer. Hatta kimi zaman şirketin yapısı değiştirilir, görev dağılımı yeniden düzenlenir ve taraflar kavgasız bir şekilde yollarını ayırır.

Asıl önemli olan, daha en başta hazırlıklı olmaktır. Sağlam bir ortaklık sözleşmesi, şeffaf defterler ve açık bir çıkış planı, ileride yaşanabilecek krizleri kolaylaştırır. Hiç kimse ortaklık kurarken ayrılığı düşünmek istemez ama iş dünyasında bu gerçek, göz ardı edilemez.

Kısacası, business divorce sancılı bir süreçtir. Fakat doğru hazırlık ve uzman desteğiyle bu süreç, bir yıkım olmaktan çıkar; yeni başlangıçlara kapı aralayan bir dönüşüm haline gelir. İş dünyasında yollar ayrılabilir, ama doğru adımlarla hem yatırımlar korunur hem de geleceğe daha güvenli bakılabilir.

Business Divorce: Ortaklıkta Yol Ayrımı