Prof. Dr. Mehmet Çelik
İlkses Gazetesi Yazarımız

Tarihçi - Yazar Prof. Dr. Mehmet Çelik

Yazarın Köşe Yazıları

Dünden Bugüne Türk-Amerikan İlişkileri-2 

Amerika Birleşik Devletleri’nin bağımsızlık bildirgesi, İngiltere ile olan ilişkilerin sona ermesi demekti... 
Kısaca artık dostluk sona ermiş, negatif bir rekabet donemi başlamıştı. Amerika Birleşik Devletleri; Fransa, İspanya’ya yaklaşmayı denedi, ancak bu ülkelerden de beklediği ilgiyi göremedi.
Bu gelişmeler sonucu ABD ticaret gemileri büyük zorluklarla, korsan gemilerin hücumlarına maruz kaldılar. Amerikan ticaret gemilerinin önlerinde sadece iki seçenek vardı ya bölgeden çekilecekler ya da serbest ticaret yapabilmeleri için Osmanlı İmparatorluğu’na bağlı olan Fas, Cezayir, Tunus ve hatta Trablusgarp eyaletleri ile siyasi ve ticari antlaşma yapacaktı. 
Amerikan ticaret gemilerinin Akdeniz bölgesine gelmesi, başta İngiltere olmak üzere Fransa ve İspanya’nın da canını sıkmaya başlamıştı... Ortam bu şekilde aydınlanınca Amerikan ticaret gemileri için tek sığınak kalmıştı… Osmanlı İmparatorluğu eyaletleri alan Fas, Cezayir, Tunus ve Trablusgarp’la ticari güvenlik antlaşması yamak! 
Amerikan ticaret gemileri, Osmanlı bayrağını taşımakla güvenliğe kavuştular. Ancak İngiltere, Fransa ve İspanya’nın canları bu antlaşmalara çok sıkıldı. ABD ticaret gemilerini bölgeden uzaklaştırmak için çeşitli metotlar denemeye başladılar. 
Haliyle Akdeniz’de sular ısınmaya başladı... 
Konuya gelecek sayımızda devam edeceğiz!


Dünden – Bugüne Türk-Amerikan İlişkileri

Tarih Nisan 1975’i gösterdiğinde, dünya uzak bir kıtada yeni ve bağımsız bir devletin kurulduğunu duyuruyordu. Amerika Birleşik Devletleri Bağımsızlık Bildirgesi, Kıta Kongresinin neden Büyük Britanya Krallığından bağımsızlığını ilan etmeye oy verdiğinin bir açıklamasıydı. 
Tarihler Nisan 1775’i gösteriyordu.
Okyanusun öbür ucunda yer alan bu yeni devletin başta ticari ilişkiler olmak üzere Avrupa ve Asya ülkeleri ile sağlıklı ve emin ilişkiler kurabilmesi için, bölgede ağırlığı olan bir ülkeyle dostluk antlaşmaları yapmasına ihtiyaç vardı.
Bu devlet Osmanlı imparatorluğu idi. Nitekim kuruluşunun üzerinden henüz 20 yıl geçmişken, yani 1795 yılında Osmanlı imparatorluğu ile 5 Eylül 1795 yılında denizcilik antlaşması adı verilen ilk antlaşmasını yaptı!.. 
Bu anlaşmadan başlayarak tarihi süreç içerisinde Türk-Amerikan ilişkileri hakkında bilgilendirici makaleler yazmaya gayret edeceğiz. 
Gazetemizin sütunlarında bu tarihi süreci zevkle takip edeceğinizden eminim.
Türkses’in ABD’de de dostluk sesin güçlendireceğinden eminiz!
Saygı ve muhabbetle!